Połączenia rozłączne

fot. 1. W złączu z zaciskiem sprężynowym montaż przewodu polega na jego wsunięciu w gniazdo. Demontaż następuje poprzez naciśnięcie przycisku, który zwalania docisk sprężyny.

Podstawą połączenia rozłącznego jest złącze, które zapewnia dobry kontakt elektryczny oraz możliwość wygodnego i wielokrotnego łączenia. W przypadku złączy wielostykowych, istotna jest także jakość izolacji pomiędzy poszczególnymi kontaktami.

Połączenia rozłączne stosuje się np.:

• do podłączania zasilania,
• do sygnałów wejściowych,
• przy łączeniu modułów i bloków funkcjonalnych instalacji elektrycznych,
• do celów serwisowych.

Typy połączeń rozłącznych

Złącza służą do wykonywania połączeń typu kabel-kabel lub kabel-płytka.

• Wersje do łączenia kabli mają różne kształty (prostokątny, okrągły) i składają się z dwóch części funkcjonalnych – wtyku i gniazda, które razem tworzą parę połączeniową.
• Z kolei złącza kabel-płytka to elementy przeznaczone do podłączania sygnałów i zasilania do podzespołów na płytce drukowanej. Dostępne są jako komponenty jednoczęściowe lub jako para wtyk-gniazdo.

fot. 2. Jednoczęściowe złącza kabel-płytka z zaciskiem śrubowym określa się często terminem „terminal block”.

Mocowanie przewodu

Złącza różnią się też zastosowanym systemem mocowania przewodu, który może mieć postać:

• pinów do zaciskania,
• zacisków śrubowych,
• zacisków sprężynowych.

Złącza przeznaczone do montażu na płytce drukowanej są montowane (lutowane) w procesie montażu powierzchniowego (SMT) lub przewlekanego (THT).

Rodzaje stosowanych styków

Wykorzystywany rodzaj styków determinuje właściwości połączeń i określa ich obszar aplikacyjny:

• wersje śrubowe stosowane są najczęściej w elektrotechnice i energoelektronice - do podłączania zasilania;
• złącza z zaciskiem sprężynowym to domena osprzętu elektrycznego i po części także aplikacji przemysłowych;
• złącza z pinami, do których kabel mocowany jest przez zaciskanie, spotyka się zwykle w elektronice, motoryzacji, automatyce i przemyśle.

fot. 3. Przykład złącza z zaciskiem śrubowym, stosowanym w elektrotechnice.

Dostępne są także wersje wyspecjalizowane, jak np. audio, zasilające, wysokiej częstotliwości.

Sprawdź też:

• Połączenia owijane
• Połączenia lutowane
• Połączenia zaciskane
• Połączenia zgrzewane

Podsumowanie

Szacuje się, że na rynku funkcjonuje znacznie ponad 1000 typów różnych złączy. Z jednej strony pozwala to w każdej sytuacji dobrać pasujący element, a z drugiej strony wymaga sporej wiedzy i orientacji w ofertach producentów.